The world is watching as Cambodia navigates the complex web of international affairs. In an era marked by trust deficit, fast-evolving global power shift and transforming geopolitical and geo-economic landscapes, Cambodia finds itself compelled to take an active and forward-looking stance in its foreign affairs—an approach that seeks friendship with all nations while harboring no...Read More

ថ្ងៃទី ២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ គឺជាថ្ងៃដែលលោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រា សម្រេចចិត្តវិលចូលស្រុកវិញក្រោយការនិរទេសក្រៅប្រទេសអស់រយៈពេលជា ១៥ឆ្នាំ និងការខកខានការសន្យាក្នុងការវិលចូលស្រុកវិញជាច្រើនលើកច្រើនសារ។ នៅថ្ងៃដដែលនោះ សភារបស់ប្រទេសថៃក៏បានបោះឆ្នោតផ្ដល់សេចក្ដីទុកចិត្តដល់លោក Srettha ឱ្យក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអាណត្តិថ្មី ដែលនេះគឺ ជាការបើកទំព័រនយោបាយថ្មីនៅប្រទេសថៃផងដែរ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោក សុទ្ធ ឆាយហេង នឹងពន្យល់អំពីសាវតានៃលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើឱ្យលោក ថាក់ស៊ីន វិលត្រឡប់ចូលស្រុកវិញ និងគោលនយោបាយថ្មីនៃគណបក្សភឿថៃក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Srettha។Read More

កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាការស្រាវជ្រាវកម្រិតខ្ពស់ និងផ្នែកច្បាប់ នៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី បានប្រារព្វពិធីដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៃសៀវភៅស្ដីពី “Regional Comprehensive Economic Partnership: Part 1 – Geo-Political, Geo-Economic and Legal Analysis” ដែលសៀវភៅនៃផ្ដោតសំខាន់ទៅលើទិដ្ឋភាពបីដែលរួមមានភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ភូមិសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច និងផ្នែកច្បាប់លើការអនុវត្តនៃកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ កញ្ញា SOK Khieu Rosette នឹងពន្យល់អំពីគោលបំណង និងគុណតម្លៃនៃការតាក់តែងសៀវភៅមួយក្បាលនេះ ក៏ដូចជាសារៈសំខាន់ជាធាតុចូលគោលនយោបាយសម្រាប់ការអនុវត្តជាក់ស្ដែងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីមួយនេះ។Read More

As the sun sets on this month, Cambodia is poised to step into a new chapter of its history, one defined by ambitious nation-building endeavours. The nation stands at the cusp of a transformation that hinges on the development of its human capital- the foundation of all. Built on the foundations developed by the previous...Read More

AVI VoiceAVI VoiceAVI Voice ការផ្ដល់ឱកាសដល់យុវជន និងថ្នាក់ដឹកនាំវ័យក្មេងនៅកម្ពុជាគឺជាភាពចាំបាច់ក្នុងការបន្តនូវកេរ្តិ៍តំណែរ និងស្នាដៃនៃសន្តិភាពដែលវីរៈជនជំនាន់មុនបានបន្សល់ទុកឱ្យ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោកបណ្ឌិត ឆេង គីមឡុង នឹងផ្សល់នូវទស្សនៈពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការផ្លាស់ប្ដូរថ្មីនៅកម្ពុជា ជាពិសេសលោកនឹងពន្យល់អំពីផលប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន និងសមត្ថភាពនៃថ្នាក់ដឹកនាំវ័យក្មេងក្នុងការថែរក្សាសន្តិភាពជូនប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន។ សំណួរទី ១: ជាបឋម តើលោកបណ្ឌិតអាចផ្តល់នូវទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនបន្តិចបានទេពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរថ្មីមួយនេះ? លោកបណ្ឌិត ឆេង​ គីមឡុង: បាទ នេះគឺជារបត់ថ្មីមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនយោបាយនយោបាយរបស់កម្ពុជា បើយើងក្រឡេកមើលរយៈពេល ៣០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ឬក៏នៅឆ្ងាយជាងនេះទៅទៀត។ ប៉ុន្តែបើសិនជាមើលចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣ មកដល់ឆ្នាំ ២០២៣ នេះគឺជាការកំណត់ថ្មីមួយនូវការផ្លាស់ប្តូរដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍បំផុត បន្ទាប់ពីមានការបោះឆ្នោតលើកទី១ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ មកដល់ឆ្នាំ២០២៣ គឺមានរយៈពេល៣០ឆ្នាំគត់ ដែល ៣០ឆ្នាំនេះ បញ្ជាក់អំពីការខិតខំប្រឹងប្រែងផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់របស់កម្ពុជានៅក្នុងយុគសម័យថ្មី ការផ្លាស់ប្តូរដែលយើងបានទើបតែដឹងលឺនៅក្នុងរយៈពេលថ្មីៗបន្ទាប់ពីមានការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧ ដោយសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកំពូលបំផុតរបស់កម្ពុជា គឺជាការផ្តល់ឪកាសឱ្យអ្នកដឹកនាំវ័យក្មេងជំនាន់ក្រោយជាអ្នកបន្តវេន ដែលនៅក្នុងនោះគឺមានឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលនឹងក្លាយទៅជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីបន្ទាប់ពីការប្រកាសជាផ្លូវការដោយរដ្ឋសភា និងការតែងតាំងជាផ្លូវការដោយព្រះមហាក្សត្ររួចរាល់នៅក្នុងប្រមាណជាង ២សប្តាហ៍ខាងមុខទៀតនេះ។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះគឺអាចជាកម្លាំងចលករថ្មីមួយផ្តល់សន្ទុះទៅដល់ការធ្វើពិពិទកម្ម ការពង្រឹង និងកែទម្រង់នៅក្នុងការដឹកនាំរដ្ឋ ដើម្បីបន្តធានានូវស្ថេរភាព វឌ្ឍនភាព និងវិបុលភាពរបស់កម្ពុជាដែលបានផលដោយសារតែការទទួលបាននូវសុខសន្តិភាពចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ១៩៩៨ កន្លងមក។​...Read More

AVI VoiceAVI VoiceAVI Voice ពិភពលោកកំពុងតែជួបប្រទះការកើនឡើងកម្ដៅផ្នែកសន្តិសុខ និងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ខណៈដែលប្រទេសចិនក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Xi Jinping កំពុងតែពង្រឹងផ្នែកយោធា និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ខ្លួនក្នុងន័យការពារដែនអធិបតេយ្យ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោក ថុង ម៉េងដាវិត នឹងពន្យល់អំពីគោលដៅយុទ្ធសាស្រ្តនៃការពង្រឹងបន្ថែមនូវផែនការសង្រ្គាម និងការប្រយុទ្ធឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅរបស់ចិន និងទស្សនៈរបស់រដ្ឋបាលទីក្រុងប៉េកាំងទៅលើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅលើពិភពលោក។ សំណួរទី ១៖ ជាបឋម ថ្មីៗនេះ លោក Xi Jinping បានជំរុញឱ្យយោធារបស់ខ្លួនពង្រឹងនូវផែនការសម្រាប់សង្រ្គាម និងការប្រយុទ្ធឱ្យកាន់តែមានភាពស៊ីជម្រៅ ដើម្បីបង្កើនឱកាសជ័យជម្នះនៅក្នុងសង្រ្គាមជាក់ស្ដែង ដែលនេះគឺជាការអំពាវនាវរបស់លោកទៅកាន់កងទ័ព ដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាព និងទឹកដីរបស់ចិន។ តើលោកយល់ឃើញយ៉ាងណាចំពោះការអំពាវនាវរបស់លោក Xi ទៅកាន់កងទ័ពរបស់ខ្លួនមួយនេះ? បាទសូមអរគុណចំពោះសំនួរមួយនេះ សុផារិទ្ធិ។ ការលើកឡើងរបស់លោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជិនពីង គឺសំដៅទៅលើការធ្វើទំនើបកម្មយោធានិងការពង្រឹងសមត្ថភាពកងទ័ពដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបំរែបំរួលសន្តិសុខតំបន់និងអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាការថែររក្សាស្ថេរភាពនិងសន្តិសុខនៅក្នុងប្រទេសនិងតាមបណ្តោយព្រំដែនចិន។ លោកមានបំណងចង់កែប្រែកងទ័ពចិនអោយទៅជាកងទ័ពទំនើបដោយបំពាក់ដោយសព្វាវុធនិងបច្ចេកវិទ្យាទំនើបអោយបានក្នុងឆ្នាំ ២០៣៥។ ការធ្វើទំនើបកម្មយោធាចិនគឺជាដំណើរការកំនែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធយោធា ការធ្វើសមយុទ្ធជាមួយនឹងសព្វាវុធទំនើបនិងថ្មីៗ និងការកសាង‘ពត៌មានវិទ្យាបនីយកម្មយោធា’ ឬ Military Informationisation ដែលផ្តោតសំខាន់លើការហ្វឹកហាត់សមត្ថភាពកងទ័ពក្នុងការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាពត៌មានវិទ្យា ការធ្វើអោយបស្ស៊ីគ្នារវាងសព្វាវុធទំនើបនិងកងទ័ពក្នុងការស៊ើបការណ៏យកពត៌មាន និងកសាងជំនាញច្បាស់លាស់។ ការធ្វើពត៌មានវិទ្យាបនីយកម្មយោធារបស់ចិនគឺរួមមានការធ្វើសមាហរណកម្មបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (A.I) និងស្វ័យយ័តភាព (Autonomy)...Read More

Cambodia’s progress towards a multi-party liberal democracy, characterized by regular elections, political and civic freedom, and a commitment to the rule of law, defines its thriving democratic landscape. In the lead-up to the upcoming election, this op-ed aims to provide a more nuanced and academically sound analysis of Cambodia’s achievements in promoting political and civic...Read More

Throughout Cambodia’s history, religion has been a primary source of cultural inspiration. For almost 2,000 years, the people of Cambodia have crafted a distinct Khmer culture and set of beliefs by blending their native animistic traditions with the religions of Hinduism and Buddhism that originated from India. Cambodia, a nation with a rich cultural heritage,...Read More

2023 is designated the “China-Cambodia Friendship Year” to commemorate the 65th anniversary of the establishment of diplomatic relations between the two nations. Early this year, on February 10, Prime Minister Hun Sen paid an official visit to China in a bid to further the development of the two nations’ “Community of Common Destiny”. Hun Sen...Read More

យើងបានដឹងរួចមកហើយថា អាស៊ានទំនងជាត្រូវបានបែងចែក ខណៈដែលរដ្ឋសមាជិកមួយចំនួនបានផ្តល់អនុសាសន៍ឱ្យមានការបន្ធូរបន្ថយនូវសកម្មភាពដាក់ទណ្ឌកម្មលើមេដឹកនាំមីយ៉ាន់ម៉ា និងអនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីការទូតកំពូលរបស់ខ្លួនចូលរួមកិច្ចប្រជុំ ខណៈដែលប្រទេសផ្សេងទៀតមិនចង់ឱ្យមានការចូលរួមជាមួយតំណាងរបបយោធាឡើយ។ ជាងនេះទៅទៀត រហូតមកដល់ពេលនេះ មិនមានការវិវឌ្ឍគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងមតិឯកភាពប្រាំចំណុចទេ ខណៈដែលការរួបរួមរបស់អាស៊ានត្រូវបានទាមទារដើម្បីសម្រេចលើជំហានបន្ទាប់។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោកបណ្ឌិត Desmond MOLLOY នឹងពិភាក្សាទៅលើគោលជំហរនៃការបែងចែកអាស៊ានជាពីរលើដំណោះស្រាយបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា និងផលប៉ះពាល់ដល់អនាគតនៃការកសាងសហគមន៍អាស៊ានរួម។ សំណួរទី ១: ជាបឋម នាពេលថ្មីៗនេះ ប្រទេសថៃបានអំពាវនាវឱ្យមានកិច្ចប្រជុំថ្នាក់តំបន់លើកទីបីរបស់ខ្លួនជាមួយប្លុកអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងគោលបំណងពិភាក្សាអំពីបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅ ប៉ាតាយ៉ា។ ជាដំបូង តើ​អ្នក​អាច​ចង្អុល​បង្ហាញ​ពី​របៀបវារៈ​សំខាន់ និង​គោលបំណង​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​នេះ​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​ប្រទេស​ថៃនេះ​បាន​ទេ​? Dr. Desmond Molloy: ក្នុង​លិខិត​អញ្ជើញ​ដែល​ឧត្តមសេនីយ​ចូល​និវត្តន៍​លោក ប្រាយុទ្ធ បាន​ផ្ញើ​ទៅ​កាន់​សមាជិក​អាស៊ាន ព្រម​ទាំង​ទៅ​ឥណ្ឌា និង​ចិន​ផង​ដែរ។ លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា គោលបំណងចម្បងគឺដើម្បីភ្ជាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាឡើងវិញក្នុងការពិភាក្សាក្នុងអាស៊ាន ហើយលោកបានបញ្ជាក់ថា នេះគឺជាសកម្មភាពដ៏ថ្លៃថ្លា និងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការ ដែលបំពេញបន្ថែមដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ាន ប៉ុន្តែគោលបំណងចម្បងគឺព្យាយាមចាប់ផ្តើមកិច្ចប្រជុំសន្តិភាព ជាមួយ​នឹង​ការ​ចូល​រួម​សារ​ជា​ថ្មី​នៃ​របប​យោធា​ក្នុង​ក្រុង​ណៃពិដោ។ ហើយនេះត្រូវបានបញ្ជូនចេញដោយលោក Prayuth ប្រហែលមួយខែមុនពេលលោកលាលែងពីអំណាច ដោយបានចាញ់ការបោះឆ្នោតនាពេលថ្មីៗនេះ។ វាជារឿងចម្លែកណាស់ ដែលរដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលបច្ចុប្បន្នដែលកាន់អំណាច គួរតែផ្ញើលិខិតអញ្ជើញកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរបស់បរទេសបែបនេះ។ ជាមួយនឹងគោលបំណងបែបនេះដែលផ្ទុយនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងឯកភាពដែលសមាជិកអាស៊ានចំនួនប្រាំបួន បានធ្វើវិសោធនកម្មក្នុងខែសីហាឆ្នាំ 2022 ដើម្បីដកមេដឹកនាំយោធាកំពូលរបស់ Junta នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាពីកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន តួយ៉ាងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការខាងលើ...Read More