បញ្ហាកូវីដ គឺជាឱកាសដែលវេជ្ជបណ្ឌិតខ្មែរត្រូវបង្ហាញស្នាដៃថា ការព្យាបាលក្នុងស្រុកមិនអន់ឡើយវេជ្ជបណ្ឌិត ឈាង ស៊ីដេត នាយកប្រតិបត្តិនៃមន្ទីរសម្រាកព្យាបាល ឯកទេស អេគីបដែលជាគ្លីនិកជំនាញឯកទេសខាងក្រពះ ពោះវៀន និង ថ្លើម ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយវេជ្ជបណ្ឌិតចំនួន ០៤ នាក់នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ក្នុងគោលបំណងនាំការថែទាំសុខភាពកម្ពុជាដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត។ ជាមួយនឹងវិបត្តិកូវីដដែលកំពុងញ៉ាំញីក្នុងសង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អះអាងថា ជាឱកាសដែលក្រុមគ្រូពេទ្យខ្មែរ ឬមន្ទីរសម្រាកព្យាបាលក្នុងស្រុកត្រូវពង្រឹងស្នាដៃជូនអតិថិជនដើម្បីឱ្យដឹងថាគុណភាពនិងសេវាកម្មពេទ្យក្នុងស្រុកមិនចាញ់បរទេសឡើយ៕វាគ្មិន៖ វេជ្ជបណ្ឌិត ឈាង ស៊ីដេត នាយកប្រតិបត្តិនៃមន្ទីរសម្រាកព្យាបាល ឯកទេស អេគីបដែលជាគ្លីនិកជំនាញឯកទេសខាងក្រពះ ពោះវៀន និង ថ្លើមដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសា Read More

ប្រធានវិទ្យាស្ថានជាតិការទូត៖ កម្ពុជាគួរត្រៀមខ្លួនឱ្យរួចរាល់សម្រាប់នយោបាយការទូតបច្ចេកវិទ្យា (Cyber Diplomacy)ដែលជាទីលានថ្មីនៃការប្រជែងគ្នារបស់មហាអំណាចឯកឧត្តម ទាន សំណាង ប្រធានវិទ្យាស្ថានជាតិការទូត និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃក្រសួងការបរទេសនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈកន្លងទៅនេះ បានបញ្ចេញអត្ថបទមួយក្នុងវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ីក្រោមចំណងជើងថា Cyber Diplomacy: An International Cooperation Instrument for Cambodia in the Digital Age? (ការទូតនៅក្នុងប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត៖ឧបករណ៍កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល)។ ក្នុងនោះ ឯកឧត្តម ទាន សំណាង បានលើកឡើងថា ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលនេះ ដែលជាសង្គ្រាមសម័យថ្មីរបស់មហាអំណាចនោះ កម្ពុជាដែលជាប្រទេសតូចត្រូវត្រៀមខ្លួនឱ្យរួចរាល់សម្រាប់សមរភូមិថ្មីនេះ។ វាគ្មិន៖ ឯកឧត្តម ទាន សំណាង ប្រធានវិទ្យាស្ថានជាតិការទូត និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃក្រសួងការបរទេសនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសា Read More

ប្រធានបទ៖ ចំណាត់ការអាស៊ាន និងជំហកម្ពុជា ចំពោះបញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាវាគ្មិន៖ បណ្ឌិត​ ជឺនបូរាណ ច័ន្ទបូរី អ្នកជំនាញភូមិសាស្រ្តនយោបាយនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យ​ (AVI)​អ្នកសម្របសម្រួល៖លោកស្រី ហ៊ឹម សុធារ័ត្ន ពិភពលោកទាំងមូលតែម្តង កំពុងតែតាមដានយ៉ាងស្វិតស្វាញទៅលើវឌ្ឍនភាពជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយព័ត៌មានចុងក្រោយមានមនុស្សប្រហែល ៣៨នាក់ហើយ ដែលត្រូវបានស្លាប់នៅក្នុងបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរបបយោធានេះ ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ លោកបណ្ឌិត ជឺនបូរាណ ច័ន្ទបូរី បានគូសបញ្ជាក់ពីហេតុផលចំនួន០៣ ដែលធ្វើឲ្យរបបសឹកមីយ៉ាន់ម៉ាសម្រេចចិត្តធ្វើរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ កន្លងមកនេះ។ លោកបានលើកឡើងពីការឆ្លើយតបរបស់បណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន និងលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ាន កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ដើម្បីពិភាក្សាជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ានេះ។ លើសពីនេះ តាមការសង្កេតរបស់ លោកបណ្ឌិត ច័ន្ទបូរី  ជាគោលជំហបច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាគោរពនូវគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ប៉ុន្តែកម្ពុជាក៏កំពុងតែតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះវឌ្ឍនភាពនៃស្ថានភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសនេះ ផងដែរ ។  ១. ចាប់តាំងពីដើមខែកុម្ភៈ មិនថាប្រជាជនសាមញ្ញ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នកវិភាគ ក៏ដូចជាអ្នកនយោបាយ ពោលគឺពិភពលោកទាំងមូលតែម្តង កំពុងតែតាមដានសឹងតែគ្រប់នាទី គ្រប់ពេលវេលាទៅលើវឌ្ឍនភាពជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយព័ត៌មានចុងក្រោយមានមនុស្សប្រហែល ៣៨នាក់ហើយ ដែលត្រូវបានស្លាប់នៅក្នុងបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរបបយោធានេះ ។ តើលោកបណ្ឌិត យល់ឃើញយ៉ាងដូចម្តេចចំពោះស្ថានភាពនយោបាយនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានេះ? វាគ្មិន៖ ព្រឹត្តិការណ៍ដែលកំពុងកើតឡើងនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាចាប់តាំងពីថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ មកដល់ពេលនេះ បានទាក់ទាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ​ ជាពិសេសអាស៊ានដែលជាអង្គការតំបន់ ហើយមានមីយ៉ាន់ម៉ាជាសមាជិក។ អ្វីដែលគេកាន់តែព្រួយបារម្ភនោះ គឺជាការបង្ក្រាបដោយហិង្សារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំរបបសឹកមីយ៉ាន់ម៉ាទៅលើអ្នកធ្វើបាតុកម្មដែលគាំទ្រទៅលើរបបដឹកនាំស៊ីវិលរបស់លោកស្រី​Aung San Suu...Read More

ASEAN balance between engagement and noninterference garners praise The Association of Southeast Asian Nations’ balanced approach to the situation in Myanmar meets the principle of noninterference and is aimed at a peaceful resolution of the country’s issues, experts say. Yang Razali Kassim, senior fellow with the S. Rajaratnam School of International Studies at Nanyang Technological...Read More

បន្ទាប់​ពី​បើក​កិច្ចប្រជុំ​ក្រៅ​ផ្លូវការ​កាលពី​ថ្ងៃអង្គារ​ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស​អាស៊ាន​មាន​កម្ពុជា​ផង​ដែរ​បាន​រួមគ្នា​សម្តែង​នូវ​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ និង​អំពាវនាវ​ឱ្យស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី​ចំពោះ​បញ្ហានៅ​ក្នុងប្រទេស​ភូមា។​ ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា ​គឺ​ខុសពី​ប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ាន​មួយចំនួន​ធំ​ដោយ​មិន​មាន​ប្រតិកម្ម​ និង​ទស្សនៈ​ដាច់ឡែក​ណាមួយ​ចំពោះ​បញ្ហា​នៅ​ភូមានោះ​ឡើយ​។ ​លោក​បណ្ឌិត​ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ​នាយក​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុ​វិស័យ​អាស៊ី ​បាន​អះអាង​ប្រាប់​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ​ថា ​នេះ ​គឺដោយសារ​តែ​កម្ពុជា​នៅ​រក្សា​ការ​ប្រកាន់ជំហរ​នយោបាយ​មិន​លូកលាន់​ផ្ទៃក្នុង​នៃប្រទេស​ដទៃ​។ ​ប៉ុន្តែ​លោក​ឈាង វណ្ណារិទ្ធ​ ក៏​អះអាង​ថា ​ការធ្វើបែបនេះ ​ក៏​ជា​នយោបាយ​ការបរទេស​បត់បែន​មួយផងដែរ​ ពោល ​គឺ​កម្ពុជា​គិតគូរ​បញ្ហា​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ប្រទេស​ភូមា​តាម​យន្តការ​អាស៊ាន ​តែ​មិន​ពាក់ព័ន្ធ​ដោយផ្ទាល់​ណាមួយទេ​។ Full article available: www.rfi.fr/kmRead More

The year 2022 is just around the corner and Cambodia will soon undertake the role of ASEAN chairmanship for the third time. This would be a moment of pride and also pressure. ASEAN has always been an integral part of Cambodia’s foreign policy. Despite being a latecomer, Cambodia has proven to be an active and...Read More

បណ្ឌិត ងួនផាន ភក្តី ខេត្តព្រះវិហារគឺជារបៀងបូរាណនិងតំណភ្ជាប់វប្បធម៌ទាំងតំបន់ និងក្នុងស្រុកបណ្ឌិតងួនផាន ភក្តី ដែលជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ និងសិក្សាសន្តិភាព នៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បញ្ចេញអត្ថបទមួយរបស់ខ្លួនដោយមើលពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់ខេត្តព្រះវិហារដែលមានសម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏ច្រើនអនេកដោយមិនទាន់គិតពីប្រាសាទព្រះវិហារដែលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ ក្នុងនោះ លោកបណ្ឌិតបានអះអាងថា ខេត្តព្រះវិហារគឺជាច្រករបៀងបូរាណដែលតភ្ជាប់ប្រាសាទចំនួនពី២ក្នុងប្រទេសថៃនិងប្រសាទរបស់ប្រទេសឡាវដែលជាតំណរភ្ជាប់ដែលបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងក្នុងតំបន់លើផ្នែកវប្បធម៌។ បន្ថែមពីនេះ ព្រះវិហារមានសក្តានុពលជាច្រើនបន្ថែមទៀតទាំងរូបិយនិងអរូបិយ។ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសា Read More

បណ្ឌិតឆេង គីមឡុង អនុប្រធានទី២នៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពន្លឿនការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩នៅចំពោះមុខនៃការចម្លងសហគមន៍លើកទី៣ ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធការពារសុខភាពសង្គមគឺនឹងអាចជំរុញឱ្យកម្ពុជាជំនះបាននៅហានិភ័យដល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម។ បន្ថែមពីនេះ រដ្ឋាភិបាលអាចងាកមកជួយសង្គ្រោះអាជីវកម្មខ្នាតតូចដូចជាវិស័យសំណង់ សិប្បកម្ម ក្រៅពីវិស័យទេសចរណ៍និងរោងចក្រ។ បើតាមលោកបណ្ឌិតឆេង គីមឡុងក៏កំពុងប៉ះពាល់មិនតិចនោះដែរ៕ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសា Read More

កញ្ញា ស៊ុន មល្លីកា គឺជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី កាលពីខែមករាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ បានចេញបញ្ចេញអត្ថបទមួយដែលមានចំណងជើងថា Digital Service Tax Making the Case for Cambodia ដែលអាចសម្រាយថា ពន្ធលើសេវាបច្ចេកវិទ្យា ករណីសិក្សាពីកម្ពុជា។ ក្នុងនោះ អ្នកសិក្សារូបនេះ បានលើកឡើងថាកម្ពុជាដល់ពេលហើយដែលគួរយកពន្ធលើសេវាបច្ចេកវិទ្យា។វាគ្មិន៖ កញ្ញា ស៊ុន មល្លីកាដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសា Read More

វាគ្មិន៖ លោកបណ្ឌិត​ អ៊ុំ សុជាតិ សមាជិកមជ្ឍមណ្ឌលស្រាវជ្រាវហុងកុងដោយចីរភាព នៃសាកលវិទ្យាល័យទីក្រុងហុងកុង​ តើអ្វីទៅជាគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ (Belt and Road Initiative – BRI)? ហើយតើវាបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងអ្វី? វាគ្មិន៖   គំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ​ (One Belt One Road Initiative ឬក៏ Belt and Road Initiative) ត្រូវបានលើកឡើងដំបូង ដោយលោកប្រធានាធិបតីចិន Xi Jinping​​​ ក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ប្រទេស Kazakhstan កាលពីខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ២០១៣។ លោកបានស្នើឲ្យមានការបង្កើតនូវគំរូកិច្ចសហប្រតិបត្តិការថ្មីមួយប្រចាំតំបន់ ដែលជាដំបូងត្រូវបានគេស្គាល់ថា Silk Road Economic Belt។ មួយខែក្រោយមក ក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីចិនទៅកាន់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី លោកបានប្រកាសជាថ្មីម្តងទៀត ឲ្យមានការបង្កើតធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី (Asian Infrastructure Investment Bank) ក៏ដូចជាការចាប់ផ្តើមការកសាងផ្លូវសូត្រសមុទ្រប្រចាំសតវត្សរ៍ទី២១។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៣ គម្រោងនេះត្រូវបានសរសេររៀបរៀង ហើយត្រូវបានអនុម័តដោយសមាជិកគណៈកម្មាការមជ្ឈឹមបក្សកុម្មុយនិស្តចិន...Read More