ក្នុងទ្រឹស្តីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិពាក្យ «ផលប្រយោជន៍ជាតិ» និង «សិទ្ធិអធិបតេយ្យ» គឺជាពាក្យគន្លឹះដែលមានសារៈសំខាន់ក្នុងការកំណត់គោលជំហរ និងឥរិយាបថរបស់ប្រទេសមួយចំពោះប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។
ចំពោះពាក្យ «ផលប្រយោជន៍ជាតិ» គេតែងតែនិយាយយ៉ាងសាមញ្ញថា «គ្មានទេមិត្តភាព ឬសត្រូវអចិន្រៃ្តយ៍គឺមានតែផលប្រយោជន៍អចិន្រៃ្តយ៍»។ អាមេរិក និង ចិន មានមនោគមន៍វិជ្ជាខុសគ្នាក៏គង់អាចចាប់ដៃល្អូកល្អិននឹងគ្នាបានក្នុងរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតី និកសុន និងរដ្ឋបាលបន្តបន្ទាប់មកទៀត។
ជប៉ុនដែលរងការទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូពីអាមេរិកក៏អាចក្លាយជាសម្ពន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលេចក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ ជាមួយអាមេរិកបាន។ វៀតណាម គឺជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ត ហើយអាមេរិកគឺជាបិតាប្រជាធិបតេយ្យ ហើយប្រទេសទាំង ២ គឺជាសត្រូវសង្គ្រាមឆ្លងទសវត្សរ៍ប្រយុទ្ធស៊ីសាច់ហុតឈាមក៏គង់មានថ្ងៃស្និទ្ធស្នាលគ្នាវិញបានដោយសារតែផលប្រយោជន៍។ អឺរ៉ុបដែលចោទកម្ពុជាថា គ្មានប្រជាធិបតេយ្យក៏នៅតែអាចចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ដោយសារតែផលប្រយោជន៍។
ពេលខ្លះទំនាក់ទំនងការទូតអាចមានភាពល្អក់កករមួយរយៈកាល ដោយសារតែនិន្នាការរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ ឬគណបក្សនយោបាយ។ ឧទាហរណ៍ ចិន និងជប៉ុនមានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចធំធេងណាស់ប៉ុន្តែជួនកាលទៅស្និទ្ធគ្នាជួលកាលទៅព្រងើយកន្តើយនឹងគ្នា គ្មានការផ្លាស់ប្តូរទស្សនកិច្ចផ្លូវការទៅវិញទៅមកមួយរយៈ។
ជាមួយនឹងភាពមិនស្ថិតស្ថេរនៃមិត្តភាព និងជម្លោះអ្វីដែលសំខាន់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដែរនោះគឺថាមិត្តរបស់មិត្ត មិនប្រាកដថាជាមិត្តរបស់យើង ហើយសត្រូវរបស់មិត្តក៏មិនប្រាកដថា ជាសត្រូវរបស់យើងដែរ។ ឧបមាថា បើចិន និងអាមេរិកឈ្លោះគ្នា តើកម្ពុជាឈ្លោះគ្នាជាមួយគេដែរឬយ៉ាងណា? បើឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថានឈ្លោះគ្នា តើកម្ពុជាឈ្លោះគ្នាជាមួយគេដែរឬយ៉ាងម៉េច?
បើអឺរ៉ុប និងអាមេរិកស្អប់ចិន តើកម្ពុជាត្រូវស្អប់ចិនតាមគេដែរមែនទេ? តើផលប្រយោជន៍កម្ពុជានៅឯណាហើយតើផលប្រយោជន៍អឺរ៉ុប និងអាមេរិកនៅឯណាក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយចិន? ចម្លើយគឺប្រាកដណាស់ថា មិនដូចគ្នាទេ។
Full article available: https://www.postkhmer.com/
