អរិយធម៌មានគោលដៅបម្រើដល់សុខុមាលភាពរបស់មនុស្សជាតិ ធ្វើឱ្យមនុស្សជាតិអាចរស់នៅប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងវិបុលភាព។ អរិយធម៌របស់មនុស្សគឺធ្វើឱ្យមនុស្សខិតខំស្រាវជ្រាវអភិវឌ្ឍវិទ្យាសាស្ត្រ ខិតខំស្វែងរកឱសថ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺខិតខំបង្កើតអ្វីថ្មី ដើម្បីសម្រួលដល់ជីវភាពរស់នៅ ខិតខំបង្កើតស្ថាប័ននានាដែលគាំទ្រដល់សន្តិភាព និងភាពសុខដុមរមនារបស់មនុស្សគ្រប់រូប។ នេះគួរតែជាអត្ថន័យ និងគោលដៅរបស់អរិយធម៌។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងតថភាពជាក់ស្តែង អ្វីដែលយើងហៅថា អរិយធម៌នៅពេលនេះគឺនៅតែមានគម្លាតយ៉ាងធំធេងរវាងប្រទេសអ្នកមាន និងប្រទេសអ្នកក្រ។ ប្រទេសអ្នកមានខិតខំទាមទារសិទ្ធិ រីឯប្រទេសអ្នកក្រវិញ រកតែអង្ករច្រកឆ្នាំងគ្មាន។ សិទ្ធិ និងសេរីភាពនៅក្នុងប្រទេសអ្នកក្រ គឺសេរីភាពចេញពីភាពអត់ឃ្លានសេរីភាពចេញពីសេចក្តីស្លាប់ ដោយសារតែគ្មានពេទ្យព្យាបាលត្រឹមត្រូវ សេរីភាពចេញពីការភ័យខ្លាច ដោយមិនអាចចិញ្ចឹមកូនចៅជំនាន់ក្រោយបាន ដោយទុកឱ្យពួកគេដើរអនាថាតាមដងផ្លូវ ឬរស់នៅលើគំនរសំរាម។
សេរីភាពនៃការទាមទារតាមអ្វីដែលមនុស្សចង់បាន គឺជាតណ្ហាធម្មជាតិរបស់មនុស្សទូទៅ។ ប៉ុន្តែ ថាតើស្ថាប័នរដ្ឋ និងសង្គមដែលគេរស់នៅអាចផ្តល់ឱ្យពួកគេបានប៉ុនណាគឺជាបញ្ហាខុសគ្នាសុទ្ធសាធ។
នេះគឺជាចំណុចស្នូលនៃបញ្ហាដែលពិភពលោកគួរតែផ្តោតលើ នោះគឺសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋនៅក្នុងការផ្តល់សេវាសាធារណៈជូនពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន។
នៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រសិទ្ធិ និងសេរីភាពមិនមែនជាបញ្ហានោះទេ។ នៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រគឺសមត្ថភាពផ្តល់សេវាសាធារណៈឱ្យបានតាមតម្រូវការ និងការទាមទាររបស់ពលរដ្ឋទៅវិញទេ ដែលជាបញ្ហា។ បើយើងចំណាយថវិការាប់រយលានដុល្លារគ្រាន់តែ ដើម្បីបង្កើតរបាយការណ៍ និងដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ពិភពលោក ដើម្បីបរិយាយថា ប្រទេសមួយនោះក្រ ឬប្រទេសមួយនេះទន់ខ្សោយដុនដាបនោះ វាមិនបានជួយអ្វីសោះទេ ព្រោះថានៅក្នុងប្រទេសក្រីក្របញ្ហាមានច្រើនរាប់មិនអស់ គេចង់ចុចលើចំណុចណាក៏បានដែរ ចង់ត្អូញត្អែរពីព្រឹកដល់ល្ងាចក៏មិនអស់ដែរ។
Full article: https://www.postkhmer.com/social-analysis/2021-06-22-0854-218592.html